آمریکا و هند اخیراً تلاش کردهاند روابط و پیوندهای خود تعمیق ببخشند؛ اما به نظر نمیرسد ارزشهای مشترک چندان نقشی در این زمینه داشته باشند.
علیرغم چندین سفر کاری و رسمی، این اولین سفر دولتی ناندرا مودی به آمریکا از زمان انتخابش به عنوان نخست وزیر هند در سال ۲۰۱۴ است.
سفر دولتی (state visit)، بالاتر از سفر رسمی و کاری در روابط بین الملل محسوب میشود.
بایدن که رفتارهای ضد حقوق بشری را محکوم نموده و منادی ارزشهای دموکراتیک است پذیرای نخست وزیری است که در طی دوران ۹ساله مسئولیت خود چندان به این ارزشها پایبند نبوده است.
زمانی روسای جمهور آمریکا، هند را بزرگترین دموکراسی جهان (به سبب جمعیت این کشور) خطاب میکردند؛ اما در حال حاضر با تضییع حقوق مسلمانان در هند، و اخراج راهول گاندی از پارلمان و سرکوب برخی مطبوعات، نهادهای حقوق بشری و سازمان عفو بین الملل از دعوت، استقبال و ضیافت شام بایدن برای مودی، ناراضی هستند.
در دوران جنگ سرد و رقابت با شوروی سابق، آمریکا جهت جلب توجه هند و دوری این کشور از شوروی کمونیست، هند را به جهت دارا بودن ارزشهای دموکراتیک در مقابل این کشور قرار میداد.
هند علیرغم اینکه از اعضای موسس جنبش عدم تعهد در سال ۱۹۶۱ بوده است، اما روابط خود را با شوروی در طول جنگ سرد گسترش داد.
هند هم با نظامیان میانمار همکاری کرده، در جریان جنگ روسیه و اوکراین هیچگاه از کییف حمایت نکرده و در قبال سیاست روسیه همواره سکوت نموده است.
دهلی همچنین با وجود تهدیدهای آمریکا به تحریم، جنگندههای اس ۴۰۰ روسبه را خریداری نموده و در رزمایشهای نظامی با روسیه شرکت کرده است. همانطور که در بخش انرژی نیز خریدار نفت تحریمی روسیه است.
اگر چه هند روابط متوازن خود با روسیه و آمریکا را در نظر داشته و ضمن کسب منافع از این استراتژی و خرید سلاحهای گسترده نظامی ساخت روسیه از تانک زیر دریاییها تا موشکهای کروز و وابستگی نظامی که به روسیه دارد، (بیش از ۶۰ درصد تسلیحات نظامی هند را روسیه تامین میکند)، از روابط اقتصادی و نظامی با امریکا غفلت نکرده است.
در سفر مشاور امنیت ملی هند به آمریکا در چند ماه گذشته جیک سولیوان همتای او در اظهار نظری گفته بود: «چالش بزرگتری که از سوی چین با عملیات اقتصادی و اقدامات نظامی تحریک کننده بوجود آمده است و تلاشهایش برای تسلط بر صنایع برای کنترل زنجیره تامین آینده تاثیر عمیقی بر روی فکر کردن به دهلی برای ما داشت».
در زمینه ارسال شبکههای تلفنهای همراه به هند برای مقابله با شبکه تکنولوژی هوآوی چین همکاری و از ورود متخصصان کامپیوتر هند به امریکا استقبال و به همکاری در زمینههای نظامی و سیستمهای توپخانهای نیز تاکید دارد.
این کشور میتواند با هند برای ایجاد جایگزینهایی برای زیرساختهای امنیتی اطلاعاتی و مخابراتی ساخت چین، در حوزه فناوری همکاری کند.
آمریکا برای مقابله با چین به همکاری با هند احتیاج دارد؛ همانطور که هند برای ایجاد توازن در روابط خود با روسیه به آمریکا مینگرد.
از نگاه آمریکا نزدیکی هند به دریای آندمان و تنگه استراتژیک مالاکا، میتواند هند را به سدی در برابر نفوذ چین به سوی جنوب اقیانوس آرام تبدیل کند.
پس از دستاندازیهای چین به منطقه مرزی لداخ که منجر به تنش بین دهلی و پکن شد و نیز درگیریهای نظامی در می۲۰۲۰، هند نزدیکی به آمریکا رقیب چین را در جهت بیشینهسازی امنیت خود را بیش از پیش در استراتژی نوین خود جای داده است.
مانوججوشی یکی از اعضای بنیاد تحقیقاتی ORF میگوید: «مودی نمیخواهد با شی وارد درگیری شود، و اگر یک حریف وجود داشته باشد که میتواند دولت او را ناراحت کند و اعتبار او را کاهش دهد، آن چینیها هستند، آنها بسیار مراقب چینیها هستند».
آمریکا با شناخت و توجه به ضرورتها و هراسهای ژئوپلتیکی هند و چین، در جلب اعتماد بیشتر هند در مقابله با چین استفاده نموده و ائتلافهای نظامی و فروش بیشتر تسلیحات به این کشور (خصوصا با توجه به همکاریهای گسترده نظامی هند با روسبه) را در نظر خواهد داشت.
حال بایدن دموکرات با در پیش گرفتن سیاست پراگماتیستی، به دنبال تامینمنافع و یارگیری در رقابت با چین و سپس روسیه است.
آنچه که تشکیل ائتلافهای نظامی به موازات پیمانهای اقتصادی در نظم کنونی، را اجتنابناپذیر میسازد؛ ضرورتهای ژئوپلتیک، منافع و کنترل رقبا است؛ گویا گزارههای حقوق بشری و ارزشهای مشترک دموکراتیک، چندان مهم نبوده است.
آمریکا میداند کنترل رقیب آسیای شرقی بدون همکاری با جنوب آسیا دشوار خواهد بود.